Het project Grensmaas is het grootste rivierproject in uitvoering in Nederland. De werkzaamheden strekken zich uit over een traject van 43 kilometer tussen Maastricht en Echt-Susteren. De uitvoering is in handen van Consortium Grensmaas.
In november 2017 heeft het Consortium, geheel volgens afspraak, de belangrijkste maatschappelijke doelstelling behaald. Tienduizenden gezinnen langs de Maas lopen nu veel minder risico op een overstroming. Bij identieke waterafvoeren als tijdens de overstromingen van 1993 en 1995 komen dorpen en steden in Zuid-Limburg nu niet meer blank te staan.
Het Consortium heeft daartoe het stroombed van de Maas met zo’n 300 hectare verbreed, de oevers verlaagd en dijken op een traject van twaalf kilometer versterkt en verhoogd. Die ingrepen hebben hun effect inmiddels bewezen. Tijdens het extreem hoogwater in de zomer van 2021 hielden dorpen en steden langs het traject van het project Grensmaas het droog. De rivierverruimingen boden voldoende soelaas om de recordwaterafvoeren te verwerken.
Maar het was op het nippertje. In Maastricht en Visserweert bijvoorbeeld restten slechts enkele centimeters. Daarom zijn er aanvullende maatregelen nodig om de waterveiligheid verder te verbeteren. Ook in het stroomgebied van de Geul, want in Valkenburg ging het in juli 2021 volledig mis. Een schade van tientallen miljoenen euro’s en complete ontreddering onder de inwoners waren het gevolg.
Met het project Grensmaas krijgt Zuid-Limburg ook een nieuw natuurgebied langs de rivier van zo’n duizend hectare, dat samen met natuurgebieden aan de Vlaamse Maasoever het RivierPark Maasvallei vormt. De hoogwaterbescherming en de nieuwe natuur worden betaald met de winning en verkoop van 54 miljoen ton grind en kosten de belastingbetaler niets. Het project Grensmaas kost 700 miljoen euro.
Het werk concentreert zich nu op de locaties Maasband, Meers en Koeweide/Trierveld. De uitvoering in Bosscherveld, Borgharen, Itteren, Voulwames/Geulle aan de Maas, Nattenhoven, Grevenbicht, Illikhoven en Visserweert is klaar.
De uitvoering duurt tot eind 2027.