Consortium bij Langs de Maas

Alle facetten van de Maas komen aan bod in de televisieserie Langs de Maas van Huub Stapel. Uiteraard ook het project Grensmaas, nog steeds het grootste rivierproject in uitvoering in Nederland. De serie is op vrijdag 26 november van start gegaan.

Het project Grensmaas komt op vrijdag 17 december in de serie aan de beurt. Vanaf 19.54 uur via NPO2 om precies te zijn.
Acteur/presentator Huub Stapel is in de zomer van 2020 een dagje op bezoek geweest bij het Consortium op de locatie Trierveld in Sittard-Geleen en praatte onder meer met archeoloog Jan Roymans en consortiumdirecteur Kees van der Veeken.
Stapel heeft zijn roots in Tegelen en heeft net als veel Limburgers een innige band met de Maas. Als kind bracht hij menige zomer door op de Maasoever. Het waren de jaren dat er nog volop gezwommen werd in de rivier.

Inrichtingsplannen Trierveld

Consortium Grensmaas heeft de klankbordgroep Trierveld/Koeweide de eerste voorstellen gedaan voor de toekomstige inrichting van de locatie Trierveld. Die voorstellen zijn voor een groot deel gebaseerd op de inbreng van bewoners en belangengroeperingen tijdens het atelier over Trierveld in oktober en een infoavond van de bewoners zelf.

Een korte samenvatting van de voorstellen: Trierveld krijgt een gecombineerde natuur/landbouw bestemming. Er komen goed toegankelijke paden voor enkele ommetjes en er komt een bos dat in samenspraak met de inwoners gestalte krijgt. Oude veldwegen komen terug in het landbouwgebied, dat omzoomd wordt met struweel en ander groen. Ook wordt er een geul aangelegd, net als rustplekken en krijgt de historie van het gebied extra aandacht. Belangrijk discussiepunt is de inzet van Gallowayrunderen en Konikpaarden voor de begrazing. Een deel van de bewoners ziet die liever niet in Trierveld.

Het consortium koppelt in het begin van het nieuwe jaar met een vervolgatelier terug naar de inwoners om dan gezamenlijk een inrichtingsplan te kunnen maken. Overigens duurt het dan nog zo’n vijf jaar voordat de inrichting gestalte krijgt.

Herstel hoogwaterschade

Het herstel van de hoogwaterschade in onder meer Maasband, Nattenhoven, Berg aan de Maas, Roosteren en Visserweert is voor een groot deel uitgevoerd.

Consortium Grensmaas moest het signaal alle hens aan dek geven om het werk te kunnen klaren. Zo waren er onder meer grindtransporten over de weg nodig en moest er extra materieel en menskracht worden ingezet om de erosie in en langs de Maas door het extreme hoogwater van juli 2021 een halt toe te roepen en de schade te repareren.

Nieuwe veerstoep

Ondertussen gaat de reguliere uitvoering van het project Grensmaas gewoon door. Met de afronding van de werkzaamheden in Grevenbicht bijvoorbeeld.

Daarbij hoort ook de aanleg van een nieuwe veerstoep die de afgelopen weken is aangelegd. Met die veerstoep en een nieuwe aanlegplek voor het fiets- en voetveertje kunnen wandelaars en fietsers vanaf het voorjaar 2022 weer de oversteek maken om te genieten van het grensoverschrijdende RivierPark Maasvallei.

Weg gevonden

De paardenkudde in de Grensmaasnatuur maakt volop gebruik van de voormalige werkweg bij Obbicht als verbinding tussen het nieuwe groen in Nattenhoven en Grevenbicht. Nagenoeg elke week passeert de kudde op de werkweg voor de begrazing in noordelijke of zuidelijke richting.

Hoogwater ook verrijking

Het extreme hoogwater van juli zorgde voor veel ellende, maar heeft de natuur ook goeds gebracht, zo benadrukt Natuurmonumenten.

Enorme hoeveelheden grind en zand zijn in beweging gekomen, waardoor nieuwe grindbanken, eilandjes en zandduinen zijn ontstaan. Het zand en grind vormen een tamelijk extreem milieu, omdat het weinig voedingsstoffen bevat, weinig water vasthoudt en in de zon flink opwarmt. Op zulke plekken komen dan ook bijzondere planten en dieren voor. De kale grindbanken trekken op hun beurt weer bijzondere gasten aan, zoals de kleine plevier en de oeverloper. Zij zoeken op de open, kale plekken naar voedsel. Waar het snelstromende water zand en grind wegsloeg, ontstonden ook steile oeverwanden. Zeker de hoge steilranden kennen een grote waarde als nestplaats voor ijsvogels en oeverzwaluwen. Omgevallen bomen en dood hout vormen daarnaast kleine natuurgebiedjes op zichzelf.
Kijk ook op: www.natuurmonumenten.nl

Aanpak nieuwe groeiplekken Japanse duizendknoop

Het hoogwater bracht ook zaden naar de Maasvallei die minder gewenst zijn. Frenk Janssen, coördinator natuurbeheer bij Natuurmonumenten: “Op sommige plekken zagen we een explosie van nieuwe groeiplaatsen van de Japanse duizendknoop, vooral bij een aantal recent opgeleverde natuurgebieden.

De kale, open bodem met nieuwe zand- en grindbanken zijn een ideale kiemplaats voor deze woekerplant. Om te voorkomen dat de duizendknoop zich snel uitbreidt en de nieuwe natuurgebieden gaat overwoekeren, zijn we gestart met het handmatig weghalen van aangespoelde kluiten en worteldeeltjes. In de afgelopen weken zijn alleen al in Nattenhoven zo’n duizend nieuwe groeiplekken verwijderd. Ook langs de Maas bij Grevenbicht en Meers zijn we aan de slag. De jonge plantjes zijn nu nog goed weg te halen. We zien dit als een proef. Volgend jaar kunnen we pas echt goed beoordelen wat het effect is. Mogelijk krijgt deze aanpak dan een vervolg.“

Scheepsvondst

Hoe heeft het ongeveer duizend jaar oude schip eruitgezien, waarvan de resten eerder dit jaar in Koeweide zijn gevonden? Op basis van die resten is, als onderdeel van het nog lopende onderzoek, de rivieraak in beeld gebracht op een reconstructietekening.

Uit het onderzoek werd eerder al duidelijk dat het om een schip met een lengte van 15 tot 18 meter gaat. Het vaartuig dateert uit de 11e tot de 13e eeuw en is daarmee een van de oudste scheepsvondsten in Limburg. Waarschijnlijk heeft het schip mergelblokken vervoerd. Nabij de houten resten van het schip is een partij mergel gevonden. Het is overigens nog onduidelijk wat er uiteindelijk met de resten gebeurt.

Voortgang

Als het weer meezit, kan de uitvoering in Grevenbicht nog dit jaar worden afgerond met onder meer het opruimen van de werkweg. De werkzaamheden in de gemeente Sittard-Geleen concentreren zich daarna op het grondverzet en de rivierverruiming in Koeweide en de grindwinning in Trierveld.

Een mooi 2022 gewenst

Consortium Grensmaas wenst alle partners mooie kerstdagen en een geweldig nieuwjaar met een blakende gezondheid. Met de innige hoop dat in 2022 het einde van de corona-marathon in zicht komt.