Nieuwsbrief november 2020 |
Grensmaas genomineerd door Deltacommissaris
Het project Grensmaas is genomineerd voor de nationale onderscheiding Het Zonnetje van de Deltacommissaris. Die prijs wordt elk jaar uitgereikt aan onderscheidende hoogwaterprojecten in Nederland.
Consortium Grensmaas is een van de drie kandidaten voor die prijs voor de wijze waarop het alle partijen, en met name de bewoners, aan de hand heeft meegenomen onder het motto We doen het samen. Die participatie heeft ertoe geleid dat het grootste rivierproject in uitvoering omarmd wordt en in Limburg, maar ook in Europa, als voorbeeld wordt geroemd hoe je breed draagvlak voor omvangrijke ingrepen in het landschap kunt verwerven.
De twee andere genomineerden zijn de bedenkers van een klimaatbestendige zoetwaterwatervoorziening voor het hoofdwatersysteem en de klimaatbestendige herinrichting van het centrum van Nijverdal.

|
De aangepaste opzet van de grindtransporten in Geulle aan de Maas was een van de voorbeelden waarbij de inwoners van meet af aan inspraak kregen in de uitvoering. Het consortium ging daartoe in de huiskamers van bewoners het overleg aan. |
|
|
Grensmaasnatuur in de schijnwerpers (I)
De Grensmaasnatuur heeft medio oktober landelijk in de schijnwerpers gestaan door de presentatie van de uitkomsten van het onderzoek Maas in beeld van de ecologen Gijs Kurstjens en Kris van Looy.
Belangrijkste uitkomsten van hun onderzoek? De nieuwe natuur in het grensoverschrijdende RivierPark Maasvallei, dat zich uitstrekt tussen Maastricht en Thorn aan beide oevers van de Maas, floreert. Het RivierPark Maasvallei is zelfs hard op weg een van de meest bijzondere natuurgebieden in Europa te worden.
Voor het onderzoek deden de onderzoekers uitgebreide naspeuringen naar de natuurontwikkeling op de Grensmaaslocaties Borgharen, Itteren, Geulle aan de Maas en Meers en Hochter Bampd, Herbricht, Kerkeweerd en Negenoord aan de Vlaamse Maasoever
Het aanbod bloemen en planten is op die locaties verdrievoudigd, waaronder steeds meer mediterrane soorten als zichtbaar gevolg van de klimaatverandering. Inmiddels zijn zo’n 80 soorten geregistreerd.

|
Mooie natuur langs de Grensmaas |
|
|
Grensmaasnatuur in de schijnwerpers (II)
Dieren als de aalscholver, de blauwe reiger, de das, het everzwijn, de rugstreeppad, de grauwe klauwier en de bever hebben zich definitief gevestigd in het RivierPark. Het aantal vlinders en libellen is verdubbeld. Ook de waterplanten en vissen vertonen positieve trends. Barbeel, kopvoorn en sneep komen veelvuldig voor.
De Maas zou volgens de onderzoekers wel nog meer vrij spel moeten krijgen door minder snel in te grijpen bij erosie. De toenemende periodes van droogte zorgen voor langdurig laagwater en minimale stroming in de Grensmaas. De onderzoekers pleiten voor een slim stuwbeheer waarbij in de nachtelijke uren meer water naar de Grensmaas wordt geleid. De negen drempels die zijn aangelegd in de Grensmaas, om het grondwater in Vlaanderen op peil te houden, versterken dat effect en zorgen voor trajecten met stilstaand water. |
|
Veel aandacht media voor natuuronderzoek
De vele positieve effecten van de natuurontwikkeling, als onderdeel van het project Grensmaas, kregen landelijke belangstelling in de media. Het NOS-journaal en de Vlaamse tv- en radio besteedden veel aandacht aan het onderzoek Maas in Beeld. Ook provinciale media, zoals De Limburger en L1 kwamen met uitgebreide reportages.
De uitkomsten van het onderzoek Maas in Beeld zouden oorspronkelijk gepresenteerd en verdiept worden tijdens een online symposium in combinatie met excursies op diverse locaties. Door de aangescherpte coronarichtlijnen in zowel Nederland als Vlaanderen is het symposium uitgesteld tot op een nader te bepalen datum in 2021. Voor zowel het symposium als de excursies was overigens grote belangstelling.

|
De Limburger over het natuuronderzoek |
|
|
Contouren hoogwaterbrug zichtbaar
De contouren van de hoogwaterbrug in Maasband worden steeds beter zichtbaar. De constructie voor de aanleg van het brugdek is klaar. Inmiddels is gestart met het storten van het eerste gedeelte van het dek.

|
De bouw van de hoogwaterbrug ligt op schema |
|
|
De Machtige Maas
Een aanradertje. Dat is de expositie De machtige Maas die de komende maanden te zien is in het Limburgs Museum in Venlo. Alle karaktertrekken van de rivier komen op verrassende wijze aan bod. Die van muze, monster, moordenaar en mooder die altijd weer verbindt. Het paardengraf van Borgharen, alweer tien jaar geleden blootgelegd tijdens de uitvoering door Consortium Grensmaas, is overigens ook op indrukwekkende wijze uitgebeeld. De tentoonstelling is tot 5 april 2021 te bekijken. |
|
Verkoop kaartjes Kleine Zeemeermin van start
De kaartverkoop voor de uitvoeringen van de Grensmaasopera Rusalka de kleine zeemeermin gaat de volgende week van start. De kaartjes zijn digitaal te bestellen bij De Domeinen in Sittard en enkele dagen later bij alle theaters in Limburg.
De toegangskaartjes gaan rond de twintig euro kosten. De 500 beschikbare stoelen per uitvoering zijn genummerd en kunnen naar beschikbaarheid gereserveerd worden.
De belangstelling voor de opera, die uitgevoerd wordt bij de werkhaven van Consortium Grensmaas in Trierveld in de gemeente Sittard-Geleen, is groot. Inmiddels melden zich vrijwel dagelijks belangstellenden bij het Consortium met de vraag hoe het met de kaartverkoop zit.

|
De foto op het affiche van de opera |
|
|
Status aparte gevraagd
Natuurorganisatie Ark pleit voor een wettelijke status aparte van de grensoverschrijdende natuur in het Grensmaasgebied. De huidige regelgeving voor Gallowayrunderen en Konikpaarden, die met regelmaat de rivier oversteken en daarmee de landsgrenzen overschrijden, is ontoereikend en kan tot problemen leiden. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de gezondheidsstatus van de kudde grazers die in het geding komt als dieren van de ene Maasoever zich mengen tussen paarden en runderen aan de overkant van de rivier.
Ark heeft de overheden inmiddels gevraagd om stappen te ondernemen. |
|

|
De huidige entree naar het voetveer in Grevenbicht. Op de achtergrond wordt de geluidswal verwijderd |
Voortgang
Consortium Grensmaas heeft de geluidswal in Grevenbicht opgeruimd. De aanleg van de nieuwe veerstoep in Grevenbicht verhuist naar het voorjaar van 2021. Het consortium is begonnen met het opruimen van de huidige entree naar het veer. De fiets- en voetgangersbrug naar het veer wordt gedemonteerd en afgevoerd. Het veer is met het oog op de winterperiode inmiddels uit de vaart. Het Consortium bekijkt of er bij de locatie van het veer in Grevenbicht een tijdelijke wandelmogelijkheid kan worden gerealiseerd voor de komende maanden.
De faunapassage tussen Nattenhoven en Grevenbicht is klaar. Nu het graafwerk in Nattenhoven erop zit, kan de natuur zich hier ook gaan ontwikkelen. Tegen het einde van het jaar ontstaat één aaneengesloten natuurgebied tussen Grevenbicht en Berg aan de Maas. Konikpaarden zijn al aanwezig en er komen nog Galllowayrunderen bij. “In een groter gebied krijgen de grazers de ruimte om zelf hun eigen sociale structuur binnen de kudde te creëren”, vertelt Huub Joosten van Natuurmonumenten. “Dat is ook wat we willen, de dieren met zo min mogelijk menselijk sturen laten leven.”
De grindwinning speelt zich af in Trierveld en Koeweide.

|
Beeld van het noordelijk deel van Nattenhoven met het gedeelte van de werkweg bij Obbicht dat dienst gaat doen als faunapassage |
|
|