Een vergeten moord (I)

Een grote grindsteen, afkomstig van het project Grensmaas, herinnert sinds enkele weken aan een vergeten moord in Maasbracht in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog. De steen aan de Kruisweg is het symbool van de viering van 75 jaar bevrijding in het Maasdorp

Op de steen vermeldt een plaquette de tekst: Gerard Mestrom (Sjieërke), zijn vrijheid kwam te laat. Mestrom is op 28 december 1944 op de St. Joosterweg zonder enige reden om het leven gebracht door drie kogels, van dichtbij afgeschoten. Hij was 33 jaar. Een Duitse onderofficier wordt door meerdere getuigen aangemerkt als dader, maar is nooit gestraft en kan na de oorlog zijn leven gewoon voortzetten in Duitsland.

De steen is zaterdag 28 december onthuld door burgemeester Stef Strous van Maasgouw en nabestaanden van Gerard Mestrom. Aan de onthulling ging een ontroerende en soms emotionele bijeenkomst vooraf, waarbij ook na 75 jaar nog tranen vloeiden.

Een vergeten moord (II)

Het verhaal van Gerard Mestrom is 75 jaar een vergeten verhaal geweest. Oud-leraar Louis Krekelberg uit Maasbracht en zijn dorpsgenoot Toon Smeets hebben jarenlang onderzoek gedaan naar de toedracht van het incident en zijn blijven ijveren om de zinloze moord op Mestrom tot symbool te maken van zinloos oorlogsgeweld. Hun vasthoudendheid had uiteindelijk succes. Met de Grensmaassteen als monument dat tot in lengte van dagen moet herinneren hoe belangrijk vrijheid is. De 92-jarige Krekelberg: "Op mijn leeftijd wil je graag dossiers afsluiten. Dit was een van mijn belangrijkste dossiers met een open einde."

De Heemkundevereniging Maasbracht in Beelden heeft uiteindelijk het initiatief genomen om de moord op Mestrom aan de vergetelheid te onttrekken en kreeg daarvoor alle medewerking van de gemeente Maasgouw. Voor de grote grindsteen deed de heemkundevereniging een beroep op Consortium Grensmaas, dat van alle kanten veel lof kreeg voor zijn medewerking aan de realisatie van het monument.

Nieuw uitkijkpunt bij Maasband

Vrijwilligers uit Meers, Maasband en Stevensweert hebben in samenwerking met Natuurmonumenten een fraai vogelkijkplatform langs de Grensmaas bij Maasband gebouwd.

"Een geslaagd staaltje van samenwerking en burenhulp", aldus een trotse Huub Joosten, boswachter bij Natuurmonumenten. "Wij hebben geholpen met de bekostiging en de toelevering van alle materialen en het samenbrengen van de vrijwilligers. Ontwerp, zagen en monteren is echter grotendeels de verdienste van de vrijwilligers."

Het platform met een infopaneel over watervogels biedt een spectaculair uitzicht op de dynamische grindbanken in de Grensmaas en is gratis en jaarrond toegankelijk. Dit platform wordt ook als routepunt opgenomen in een nieuwe wandelroute door de struinnatuur tussen Meers en Maasband. Die route wordt in het voorjaar opgeleverd. Ook hierbij werkt Natuurmonumenten actief samen met lokale vrijwilligers.

Roomsche leven

De inrichting van de werklocaties van project Grensmaas gebeurt in samenwerking met de inwoners en vooral met respect voor het verleden. Daarbij hoort ook het in ere herstellen van veldkruisen die herinneren aan het rijke Roomsche leven in de Maasdorpen.

Ook bij de entree van het natuurgebied in Itteren heeft een veldkruis, dat tien jaar geleden moest wijken voor de werkzaamheden van Consortium Grensmaas, een nieuwe plek gekregen. Met onder meer de oproep: Geef ons het eeuwige leven.

Veldlessen trekken bijna 1300 bezoekers

Rijkswaterstaat Maaswerken en Consortium Grensmaas vinden het belangrijk dat jongeren kennismaken met de nieuwe gedaante van de rivier tussen Maastricht en Roosteren.

Samen met de Nationale Postcode Loterij ondersteunen ze daarom de veldlessen die op initiatief van Ark Natuurontwikkeling worden uitgevoerd.
In 2019 hebben 938 kinderen van basisscholen uit Zuid-Limburg en 50 studenten van de Pabo deelgenomen aan die veldlessen in Meers en Borgharen, waarbij op speelse wijze kennis is gemaakt met de Grensmaas. In totaal 239 begeleiders hebben ervoor gezorgd dat de veldlessen veilig en met voldoende tekst en uitleg zijn verlopen.

De veldlessen worden ook in 2020 weer gegeven.

Hartelstein: ongepolijste diamant (I)

De kasteelhoeve Hartelstein in Itteren heeft alle potentie om uit te groeien tot een grensoverschrijdend, recreatief knooppunt met een brok historie, het toekomstig archeologisch bezoekerscentrum en de Grensmaasnatuur als ijzersterke troeven.

Door het project Grensmaas en de komst van een permanente archeologische expositie heeft Hartelstein de kans zich te manifesteren als een sympathieke, maatschappelijk geëngageerde (opvang van dak- en thuislozen), ongepolijste diamant, waar de nadruk niet louter op commerciële doelstellingen ligt.

Dat is de conclusie van een omgevingsvisie over Hartelstein die in december is gepresenteerd. Daartoe moet Hartelstein zich wel meer uitnodigend presenteren aan recreanten.

Hartelstein: ongepolijste diamant (II)

Dat kan door een aantrekkelijker aankleding van het gebouwencomplex met markant groen, een moes- en pluktuin, aandacht voor de kasteelresten en situering van de entree van kringloopcentrum, horeca en archeologisch bezoekerscentrum aan de voorzijde van de hoeve. Maar ook met folders, doortrekken van het fietspad tot aan de hoeve, een betere bewegwijzering en public relations via internet.

Als Hartelstein erin slaagt de huidige aardappelschuur aan het complex toe te voegen, biedt dat extra kansen. In het gebouw zouden kunstexposities, muziekuitvoeringen en theatervoorstellingen kunnen worden georganiseerd.

Voortgang

De periode tussen kerst en nieuwjaar heeft Consortium Grensmaas gebruikt voor onderhoud. Inmiddels is het werk in Koeweide en Trierveld weer opgestart. Het consortium richt de blik nu ook steeds nadrukkelijker op Maasband, waar in het voorjaar de bouw van de hoogwaterbrug van start gaat.