Fascinatie voor de Grensmaas

De bekende Limburgse fotograaf John Lambrichts uit Elsloo blijft gefascineerd door de Grensmaas. Ruim twee jaar geleden presenteerde hij het fotoboek Oeverlangen aan de Maas.

Daarin bracht hij op bijzondere wijze de veranderingen van het rivierlandschap in Zuid-Limburg in beeld. Agrarisch cultuurlandschap dat bijvoorbeeld plaats maakt voor de natuur van het project Grensmaas. Oeverlangen werd een internationaal succes. Het boek is uitverkocht en leidde tot foto-exposities in binnen- en buitenland. De Grensmaas laat Lambrichts niet meer los. Hij is met een nieuwe fotoserie bezig. De hoofdrol is weggelegd voor zijn hond Jurta, een Friese Stabij van anderhalf jaar oud. Lambrichts portretteert Jurta op de oever, aan de waterkant en ook midden in de Grensmaas. Lambrichts: ,,Die rivier blijft trekken. En elke wandeling met de hond ontdek je iets nieuws. De Grensmaas blijft duizend verschillende gezichten opleveren.”

^ Jurta bij de stroomversnelling van de Grensmaas in Meers (Foto John Lambrichts)

Werkbezoek

Nog even terugblikken op 2013. Op maandag 16 december heeft Jan Hendrik Dronkers, directeur-generaal van Rijkswaterstaat, het project Grensmaas bezocht.

Dronkers, hoogste baas van Rijkswaterstaat, heeft de verwerkingsinstallaties in Itteren en de voortgang van de grindwinning in Geulle aan de Maas bekeken. Dronkers toonde zich erg tevreden over de uitvoering van het project Grensmaas. Gedeputeerde Patrick van der Broeck begeleidde Dronkers tijdens het werkbezoek. Beiden onthulden eerder die dag een hoogwaterplaquette aan de Maasoever in Itteren.

Het bezoek van de directeur-generaal hing samen met een reeks activiteiten in het kader van de campagne De Maas de Baas. Alle partners van de rivierbeveiliging in Limburg, waaronder ook Consortium Grensmaas, hebben aan die campagne meegedaan. De campagne werd opgezet om de inwoners van Limburg nog eens breed te informeren over de beveiliging van de Maas. Aanleiding was de overstroming van 20 jaar geleden in december 1993. Ruim 12000 Limburgers moesten toen op de vlucht voor het water.

^ Grondverzet in Itteren met op de achtergrond de verwerkingsinstallaties in de werkhaven (foto Reen van Beek)

Molenstenen in trek

De inwoners van Geulle aan de Maas, heemkundeverenigingen en de gemeente Stein hebben Consortium Grensmaas gevraagd om een of meerdere middeleeuwse molenstenen.

Die stenen zijn in september 2013 door kraanmachinist Hans Bouwman tijdens graafwerkzaamheden van het Consortium langs de Maas gevonden.

Jan Roymans van het archeologisch bureau RAAP en molenkenner Peter Pouwels hebben eerder al geconcludeerd dat de vondst van hoge wetenschappelijke waarde is. Tot nu toe is het nauwelijks voorgekomen, dat niet gebruikte molenstenen zijn gevonden. De stenen uit Geulle aan de Maas zijn op weg naar een afnemer waarschijnlijk bij zwaar weer van de boot gevallen en te water geraakt. In totaal zijn er vier molenstenen gevonden. In principe is het de bedoeling dat enkele molenstenen een plek krijgen in het Limburgs museum in Venlo. De provincie beslist uiteindelijk of er in de gemeenten Meerssen en Stein ook een molensteen tentoongesteld kan worden.



^ De molenstenen uit Geulle aan de Maas (foto Bureau Raap)

Vlaanderen wil ook paardenskelet

Vlaanderen wil ook graag een van de 65 skeletten uit het vermaarde paardengraf van Borgharen exposeren.

Dat skelet zou tentoongesteld moeten worden in Pietersheim aan de poort van het nationaal park Hoge Kempen, zo oordeelt publicist en journalist Arnold Roberts uit Lanaken. Hij heeft daartoe inmiddels ook een uitgebreide oproep geplaatst in de krant Het Belang van Limburg, nadat in december met officieel vertoon een vitrine met een van de paardenskeletten is onthuld in Kasteelhoeve Hartelstein in Itteren.

Volgens Roberts hebben de huidige Vlaamse grensdorpen in de 17e en 18e eeuw altijd een belangrijke rol gespeeld bij de belegeringen van Maastricht. Daar installeerden de legers zich om Maastricht voor de buitenwereld af te sluiten.

Het uitgebreide onderzoek van het paardengraf heeft inmiddels uitgewezen dat het uit 1794 dateert. De gemeente Maastricht is overigens verantwoordelijk voor het in bruikleen afstaan van een paardenskelet aan Vlaanderen.

Voortgang

De kwakkelwinter zorgt ervoor dat de zand- en grindwinning in Geulle aan de Maas dan weer stilgelegd moet worden door een stijgende Maas,of het hoge grondwaterpeil en dan weer enkele dagen voortgezet kan worden.

De aanvoer van zand en grind op het voordepot in Itteren gaat echter ook door als de productie vanuit Geulle aan de Maas korte tijden stokt. Consortium Grensmaas put dan uit de tijdelijke depots die nabij de werkhaven in Itteren zijn aangelegd.

^ ' Zand- en grindregen' op het voordepot in Itteren (foto Reen van Beek)

^ Het transport van zand en grind naar het voordepot (foto Reen van Beek)