Het blijft een van de meest fascinerende elementen van de uitvoering van het project Grensmaas: de archeologie. Wat heeft het grootschalig grondverzet voor de hoogwaterbeveiliging en de grindwinning aan bodemvondsten opgeleverd in het Maasdal tussen Maastricht en Roosteren?
Consortium Grensmaas, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en archeologen hebben onlangs teruggeblikt op dat hoofdstuk archeologie. Het was eigenlijk een soort afsluiting van dat hoofdstuk. Alle geplande opgravingen zijn inmiddels afgerond en beschreven. Slotsom? Er is prima samengewerkt op archeologisch gebied. De resterende looptijd van het project Grensmaas blijft er wel nog archeologische begeleiding bij de grindwinning en doet de RCE ook nog onderzoek naar het bijzondere cultuurlandschap tijdens de uitvoering op de locatie Maasband.
Tijdens de archeologische opgravingen, maar ook bij de grindveredeling, zijn in totaal meer dan tienduizend vondsten geregistreerd. Van vuurstenen en ander gereedschap uit de steentijd, bouwwerken, porselein, keramiek en graven uit de Romeinse tijd, grafvelden uit de Karolingische tijd, wapentuig van duizend jaar en ouder, tot scheepsmaterieel en agrarische gereedschappen door de eeuwen heen. Voor een deel van de archeologen blijft de vondst en de opgraving van het massapaardengraf uit Borgharen het absolute hoogtepunt van de archeologie tijdens de uitvoering van het project Grensmaas.
Het belang van het archeologisch onderzoek tijdens de uitvoering van het project Grensmaas is volgens Eelco Rensink en Ellen Vreenegoor van de RCE vooral dat de geschiedenis van het landschap en de bewoners van het Maasdal nu helder in beeld kan worden gebracht. Dat is al gebeurd in het lijvige, wetenschappelijke boekwerk: Het Maasdal tussen Eijsden en Mook.
Overigens krijgt Consortium Grensmaas met de archeologische aanpak ook een prominente plek in het Jaarboek van de Nederlandse Archeologie 2018 dat in de komende maanden op de markt verschijnt. Daarin wordt verhaald over de 20 meest aansprekende archeologische projecten in Nederland.
